Wonen

Andere pagina's

Ontstaan dorpskern
Nieuwerkerk is ontstaan rond de kerk. Hoe kan het ook anders met zo’n naam. Het was in de tijd van het ontstaan – vermoedelijk rond het jaar 1200 – gebruikelijk om de kerk in Oost – West richting te bouwen. Zo ook in Nieuwerkerk. De namen Ooststraat en Weststraat verwijzen er naar. De kerk is gesitueerd aan de voet van de hoge rug die waarschijnlijk het begin van het dorp is geweest: de Hoge Kerkstraat. Proef de genoemde straatnamen op de tong en je hebt de hele ontstaansgeschiedenis van Nieuwerkerk te pakken.

Parallel aan de belangrijkste straat werden de eerste nieuwe straten aangelegd. In ons geval de Oude Noordstraat (nog zo’n naam om te proeven) en de Poststraat. Of de laatstgenoemde eerst Zuidstraat heeft geheten weten we niet. Waar de huidige naam naar verwijst is helder: tegenover de ingang van het huidige café stond tot begin jaren 80 van de vorige eeuw het postkantoor.

Na 1200
Vervolgens is in de loop van de eeuwen de rest van het dorp ontstaan. Aan de bebouwing leest u nog af wat onder de autochtone Nieuwerkerkers het “oude dorp” wordt genoemd en wat het “nieuwe dorp”. Het oude dorp legt het in omvang vlot af tegen het nieuwe dorp. Een precieze scheiding tussen oud en nieuw is voor discussie vatbaar maar een in Zeeland gebruikelijk onderscheid ligt in het jaar 1953. Huizen en mensen zijn van vóór de ramp of van ná de ramp.

Tot de 20e eeuw groeide het dorp heel rustig en “organisch”, zonder grote bouwplannen of snelle ontwikkelingen. Niet onlogisch, want Schouwen-Duiveland was een eiland en groeide alleen voor de eigen behoefte. Tegenwoordig heet zoiets in de monden van beleidsmakers een “nulvariant”.

Invloeden watersnoodramp
Na de watersnoodramp werden straten als de Esdoornstraat, Lijsterbesstraat, Koningin Maudplein en Erling Steenstraat aangelegd. Hier vindt u treffende markeringen van de ramp van 1953: de Noorse, Zweedse en Deense geschenkwoningen. Helaas verdwijnen deze houten woningen in rap tempo uit het straatbeeld.

In de jaren zeventig van de vorige eeuw werd de wijk rond het zwembad Dolfijn aangelegd met straatnamen als Dolfijnstraat en Burg. Van Eetenstraat. Na realisatie daarvan kwam het bouwplan in de oksel van de Stolpweg en de Loensweg van de grond.

Ontstaan d’Heule 1 en 2
Rond 1990 werd voorzichtig gedacht aan een nieuwe wijk. Daarvoor zou men de Loensweg oversteken naar het noorden. Aldus geschiedde en d’Heule 1 werd een feit. De naam verwijst naar de boerderij op de hoek van de Stolpweg en de Loensweg: “de eerste heule”. Sinds de vorige wijk was duidelijk dat ook zogeheten “buutendiekers” Nieuwerkerk hadden ontdekt. De grond werd snel verkocht want mensen uit de Randstad waren wel hogere prijzen gewend! Zo kwamen er behoorlijk wat stadse mensen bij. In d’Heule 1 zijn opvallend veel Nieuwerkerkers neergestreken, daarmee de wat verstarde woningmarkt losmakend. Al vrij snel na de gemeentelijke herindeling van 1997 werd d’Heule 2 voorbereid maar het heeft tot het begin van deze eeuw geduurd voordat de eerste kavels werden uitgegeven. De wijk is nu half gevuld, er ligt nog een aantal kavels.

Plan Agthoven
De meest recente en opvallende bouwactiviteit in Nieuwerkerk is de realisatie van Agthoven, aan het eind van de Weststraat (als je de Kerkring ten minste als beginpunt neemt). Voor het eerst in de geschiedenis van het dorp zijn er appartementen neergezet en gezien de snelle verkoop werd hiermee in een behoefte voorzien. Woningbouw met een knipoog naar de historie van het dorp door de gebouwen te ontwerpen als een variatie op de traditionele boerenschuren waarvan het dorp er in vroeger eeuwen velen telde.

In het najaar van 2008 is het de bedoeling dat men verder gaat met de bouwinvulling van de 2e fase van D’Heule 2.